Największą zaletą badań fokusowych jest obecność obserwującego badacza w miejscu wydarzeń. Nawet magnetofony i kamery nie mogą uchwycić wszystkich istotnych aspektów procesów społecznych. Dlatego zarówno w obserwacji, jak i wywiadach sporządzamy notatki z prowadzonej dyskusji. Przeprowadzane badania fokusowe odbywają się w sali, która umożliwia przeprowadzenie nagrań. Wykorzystujemy scenariusze pytań, na które chcemy uzyskać konkretne odpowiedzi i by nie odbiegać od ustalonych z klientem celów – dzięki temu uzyskujemy uporządkowanie struktury badań.

Kolejną dość popularną i wykorzystywaną przez instytut badawczy BBIAS techniką jakościową są wywiady pogłębione IDI – (Individual In-Depth Interviews), które polegają na szczegółowej, wnikliwej rozmowie z osobą badaną. Celem tej techniki jest dotarcie do precyzyjnych informacji, poszerzenie wiedzy związanej z tematem badania. W trakcie wywiadu indywidualnego podejmowane są pytania o charakterze wyjaśnienia, zrozumienia zjawisk, motywacji, postaw, zachowań. Wywiad jakościowy stanowi interakcję między prowadzącym wywiad a respondentem. Prowadzący posiada ogólny plan badania, lecz nie jest to zestaw konkretnych pytań, które należy zadać wedle wcześniej ustalonego schematu. Jest bardzo istotnym, aby prowadzący wywiad jakościowy był doskonale obeznany z pytaniami, które ma zadać. Dzięki temu wywiad przebiega gładko i naturalnie. Wywiad jakościowy jest rozmową, w której prowadzący nadaje ogólny kierunek i kładzie szczególny nacisk na pewne tematy. Stosujemy rozwiązania, w których wypowiedzi osób badanych stanowią większą część rozmowy.

Wykorzystujemy również obserwację uczestniczącą, która polega na przyglądaniu się określonym zachowaniom badanych w naturalnych warunkach np. w domu czy szkole. Badacz staje się nijako uczestnikiem obserwowanych sytuacji, wchodzi w dane środowisko i jest obecny przy badanych zjawiskach i na bieżąco wyjaśnia i doprecyzowuje swoje obserwacje. Obserwacja w potocznym znaczeniu stosowana jest stale w życiu codziennym. Stanowi również nieodłączny element pracy zawodowej pracowników socjalnych. Obserwowanie określonych grup, czy kategorii społecznych osób polega na spostrzeganiu faktów, zjawisk bez podporządkowania ich ściśle określonym celom poznawczym. Zarówno obserwacja w rozumieniu potocznym jak i naukowym jest procesem związanym z koniecznością koncentrowania się na obserwowanym przedmiocie. To znaczy, wymaga zaangażowania świadomości i pamięci ze strony obserwatora. Ze względu na kontakty obserwatora z obserwowanymi stosujemy obserwację pośrednią i bezpośrednią. Obserwacja pośrednia dotyczy zachowań (reakcji) osób obserwowanych w bezpośrednim z nimi kontakcie. W takim wypadku wymaga osobistej obecności badacza, tj. on sam dokonuje spostrzeżeń interesujących faktów. Obserwacja pośrednia odnosi się do tzw. informacji z drugiej ręki lub skutków, jakie te zachowania za sobą pociągają

Reasumując, podejmując się technik jakościowych mamy na uwadze pogłębiony i bezpośredni kontakt z osobami badanymi. Badacz jest zatem nie tylko przeszkolony z zakresu przeprowadzania wywiadów czy obserwacji ale również wie jak postępować i jak rozmawiać z określonymi kategoriami osób. Do największej zalety badań jakościowych można zaliczyć ich otwartą formułę. Nie ma standardowych procedur czy ustalonych reguł mówiących o tym, jak przeprowadzać wywiady czy realizować projekt badawczy. Istnieje jednak gama metod i technik, które mogą być zastosowane na różnych etapach projektu badawczego. Wadą badań jakościowych jest jednak to, że w przypadku większej ilości badanych należy dokładnie analizować otrzymane informacje, które niekiedy są zawiłe a w ostateczności podobne do siebie. Pojawia się dość duże ryzyko nadinterpretacji, złego odczytania myśli czy intencji osoby udzielającej wypowiedzi w chwili tworzenia raportu. Wobec powyższego niezwykle istotnym jest by tego typu badaniami zajmowali się wyłącznie specjaliści, którzy na każdym etapie badań będą kontrowali i eliminowali wszelkie trudności. Takimi doświadczonymi specjalistami są niewątpliwie osoby tworzące Biuro Badań i Analiz Statystycznych.

Badania ilościowe realizowane przez Biuro Badań i Analiz Statystycznych:

Biorąc pod uwagę badania ilościowe stosujemy szereg technik dostępnych na rynku. Są one najczęściej wykorzystywane w badaniach sondażowych (surveyowych). Ze względu na ich specyfikę są uważane za najlepszą dostępną metodę dla tych badaczy, którzy chcą zbierać oryginalne dane w celu opisywania zbyt dużej populacji, aby obserwować ją bezpośrednio. Dzięki starannemu doborowi losowemu, otrzymujemy grupę respondentów, co do których możemy zakładać, że ich cechy odzwierciedlają cechy szerszej populacji, natomiast starannie skonstruowane, standaryzowane kwestionariusze dostarczają nam danych w tej samej formie od wszystkich respondentów. Innymi słowy dzięki próbom losowym (probalistycznym) możliwe jest wnioskowanie wyników otrzymanej z próby do badanej populacji z określonym błędem.

Pierwszą bardzo popularną techniką badań ilościowych wykorzystywaną przez ośrodek badawczy BBIAS jest badanie PAPI (Paper and Pencil Interviwe), termin określa zbiorczo techniki badań ilościowych bazując na konwencjonalnej, papierowej wersji kwestionariusza badawczego, w których pisemnie zaznaczane są odpowiedzi respondentów. Technika polega na przeprowadzaniu przez ankietera wywiadu z respondentem w sposób bezpośredni (face to face), Zadaje pytania i notuje w kwestionariuszu odpowiedzi. Alternatywą wobec kwestionariuszy wypełnianych samodzielnie przez respondentów jest wywiad. Badacze, zamiast prosić respondentów o zapoznanie się z kwestionariuszem i wpisania swoich odpowiedzi, wysyłają ankieterów, którzy zadają pytania ustnie a następnie zapisują odpowiedzi respondentów. Wypełnianie kwestionariusza przez ankietera, a nie przez respondenta ma kilka zalet. Właściwie zaplanowane i przeprowadzone badania powinny uzyskać co najmniej 80-85 procentowy poziom realizacji próby. Ten wysoki odsetek związany jest z tym, że badani mają większe opory przed odrzuceniem ankietera, aniżeli w przypadku gdyby ankietę otrzymali drogą pocztową.

Alternatywne metoty badań ilościowych, które wykorzystujemy w naszej pracy to między innymi: CAPI, CASI, CATI czy CAWI. Pierwsza z nich (CAPI – Computer‐Assisted Personal Interviewing), jest wywiadem osobistym, który wspomagany jest komputerowo. Ankieter, posługujący się techniką CAPI, odczytuje wystandaryzowane pytania kwestionariuszowe wprost z ekranu komputerowego, a po uzyskaniu odpowiedzi rejestruje w pamięci urządzenia. Tego typu forma badania przede wszystkim nie wymaga wydruku ankiet w formie papierowej, po drugie oprogramowanie „czuwa i kontroluje” ankietera, by wszelkie reguły przejścia były uwzględnione i aby respondent odpowiadał wyłącznie na pytania, które go dotyczą. Dodatkowym atutem jest to, że najnowsze oprogramowanie koduje wyniki do popularnych plików programów statystycznych, pozwalających na późniejszą analizę danych.

Technika CASI (Computer-Assisted Self Interviewing) zbliżona jest do systemu CAPI, jednak w tym wypadku respondent samodzielnie odczytuje z ekranu treść kolejnych pytań kwestionariuszowych i własnoręcznie wprowadza do komputera swoje odpowiedzi. Podobnie jak w przypadku badań CAPI, oprogramowanie nadzoruje, by wypełnianie ankiety było prawidłowe, wyświetla na ekranie niezbędne instrukcje i weryfikuje jakość oraz logikę wprowadzanych odpowiedzi.

Kolejną dość popularną techniką wykorzystywaną przez instytut badawczy – Biuro Badań i Analiz Statystycznych jest CATI (Computer Assisted Telephone Interviewing) – wywiad telefoniczny przy wykorzystaniu specjalistycznego oprogramowania komputerowego. Wywiady telefoniczne ze wspomaganiem komputerowym prowadzone są z profesjonalnie zaaranżowanego studia, gdzie odpowiednio przeszkoleni ankieterzy łączą się telefonicznie z wylosowanymi do badania rozmówcami i prowadzą z nimi wystandaryzowane wywiady kwestionariuszowe. Specjalne oprogramowanie, wspomagające pracę teleankieterów, reguluje kolejność zadawanych pytań, rejestruje odpowiedzi, weryfikuje logiczną poprawność gromadzonych danych. Tego typu technika ma szczególne uzasadnienie przede wszystkim w sytuacji, gdy badana populacja jest rozprzestrzeniona na dość dużym obszarze, gdy dotyczy opinii badanych z województwa, kraju, czy nawet innych państw. Kolejnym atutem jest zdecydowana oszczędność, w sytuacji gdyby badania miały być przeprowadzane bezpośrednio z respondentem tak jak w przypadku techniki PAPI.

Niewątpliwie wraz z rozwojem Internetu, coraz bardziej popularną techniką są badania CAWI (Computer Assisted Web Interviewing), prowadzone przy wykorzystaniu ankiety umieszczonej na serwerze internetowym. Dość często przy wykorzystaniu odpowiedniej specjalistycznej bazy mailingowej wysyłane są zaproszenia do wypełniania ankiety. W jednym czasie można wysłać sporą ilość zaproszeń, by po chwili otrzymywać odpowiedzi z różnych interesujących miejsc. Należy pamiętać, że tego typu badania, w których brak jest obecności ankietera powinny dotyczyć nie więcej niż kilku pytań, jednak nie szczegółowych a bardziej ogólnych (zaleca się by pogłębione badania, na temat konkretnych problemów dotyczących pracy socjalnej prowadzone były z wykorzystaniem technik jakościowych) – dzięki temu, mamy większą gwarancję uzyskania odpowiedzi, a po drugie respondent nie zmęczy się obszernością ankiety i ją wypełni w całości.

Z roku na rok testowane są coraz nowsze techniki, które dzięki wykorzystaniu współczesnej technologii pomagają w badaniu otaczającej rzeczywistości i zjawisk społecznych. W zasadzie to od problemu badawczego, stawianych hipotez zależy jaką metodę i technikę badawczą powinniśmy wybrać. Oczywiście wspólnie z klientem omawiamy najlepszy sposób realizacji badań tak by uzyskać najlepszy stosunek jakości do ceny.